De beroemde massamoordenaar Anders Breivik schijnt te hebben gezegd dat er in Europa al honderd jaar geen democratie heerst. Dit zouden wij te danken hebben aan de Frankfurter Schule. Theodor Holman schijnt het daar trouwens mee eens te zijn, als ik hem mag geloven in zijn door Joost Niemöller afgenomen interview.
De Frankfurter Schule zouden ons continent geïnfecteerd hebben met een anti-nationalistisch, cultuurrelativerend, politiek correct denken dat elke poging om het eigen cultuurgoed te beschermen verdacht heeft gemaakt in met name de tweede helft van de twintigste eeuw. Aldus Breivik.
De Frankfurter Schule was, mocht u dit niet weten, een neo-marxistische filosofische stroming die ergens in de jaren ’20 in Frankfurt is ontstaan. Adorno en Marcuse zijn hun belangrijkste woordvoerders. Ze ontwikkelden de Kritische Theorie. Het komt er in het kort op neer dat er een dominante, uit de Verlichting voortgekomen ideologie heerst die als enig doel heeft zichzelf in stand te houden. Het volk wordt rustig gehouden door consumenten van ze te maken en door ze niets dan kritiekloos amusement voor te schotelen. Brood en spelen. Kritische geluiden worden de kop ingedukt met repressieve tolerantie. Via de massamedia wordt het volk geïnjecteerd met de dominante ideologie die het willoos als de enige waarheid beschouwt en een vals bewustzijn bij ze creëert. De Kritische Theorie zit, kortom, vol met pseudowetenschappelijke aannames.
Het ironische van Breivik is dat hij eigenlijk hetzelfde doet. Hij dicht de ideeën van de Frankfurter Schule een macht toe die ze niet heeft. De kritische theorie zou tot een nieuwe dominante ideologie hebben geleid waartegen niemand bestand is. Deze nieuwe, politiek correcte, cultuurrelativerende dominante cultuur duldt geen dissidenten. De massamedia houden het volk rustig met politiek-correcte, linkse propaganda die verzwijgt wat gezegd moet worden. Nationalisme is verdacht gemaakt, racisme is verboden. U herkent het riedeltje. Er zijn bij het rechtsdragende deel der internationale arbeiders meer hondjes die woest opkijken als je Fikkie roept, als u begrijpt wat ik bedoel.
Zowel de Frankfurter Schule als Breivik geloven dat er een culturele elite is die middels de dominante cultuur zichzelf aan de macht houdt. Bij de Frankfurter Schule is het een kapitalistische elite, bij Breivik een politieke, die hij cultureel marxistisch noemt. Vandaar dat hij de kinderen van die politieke elite probeerde uit te moorden. De Frankfurter Schule wilde met haar Kritische Theorie de wereld behoeden voor het fascisme, Breivik wilde met zijn kritische moordpartij verregaande islamisering voorkomen.
In de jaren ’80 had je een boekje dat Amusing ourselves to death heette. Dit, aan de Frankfurter Schule schatplichtige boekwerk, betoogde dat de massamedia alleen maar amusement toonde en dat onze cultuur daaraan kapot gaat.
Ik heb gisteravond het tv-programma Barbie’s Bruiloft gezien. Waarin wij kunnen lachen om en meeleven met representanten uit de Haagse white trash die zich tegoed doen aan seks, frituur en sportscholen. De Frankfurter Schule heeft niet bepaald bereikt wat ze beoogde. Of is Barbie’s Bruiloft een voorbeeld van repressieve tolerantie?
