“Wir haben es nicht gewusst. Wat betekent dat, denk je?” Jos kijkt Dennis doordringend aan. De zon schijnt door de beregende ramen en verwarmt ons tafeltje. Het is zondagmiddag 18 december 2011. Ik drink een Manke Monnik. Dagen als deze vragen om sterker bier.
“Wij hebben het niet geweten.” Dennis likt behoedzaam zijn shaggie dicht.
“Ja, dat betekent het letterlijk. Maar je weet best dat het een beladen uitdrukking is. Waarom zeiden de Duitsers dat?”
“Om…”
“Om zichzelf vrij te pleiten. Ze wisten best wat er gaande was. Misschien niet alle gruwelijkheden, maar ze hadden hun vermoedens.”
“Ze zeiden dat ze niks wisten, maar ze wisten het wel.”
“Precies. En denk jij dat kardinaal Simonis dat niet wist? Dat hij niet wist, wat ‘wir haben es nicht gewusst‘ betekent?”
“Kennelijk niet.” Dennis strijkt z’n dichtgeplakte shaggie glad. Noel Galagher begint Half the World Away te zingen. I would like to leave this city, zingt ie. This old town don’t smell to pretty.
Jos schudt zijn hoofd. “Natuurlijk wist ie dat wel. Hij zei later wel dat ie het verkeerd had ingeschat. Maar Wir haben es nicht gewusst betekende ook hier: wij wisten het wel, maar wij deden net alsof het niet gebeurde. Het was een schuldbekentenis van Simonis. Een mea culpa. Zonder het met zoveel woorden te zeggen. Het was de enige manier om schuld te bekennen en tegelijkertijd de moederkerk niet te verloochenen. Katholieker dan dit kun je het niet verzinnen. Het is nee zeggen, maar ja knikken. Wat zit je me nu raar aan te kijken?”
Dennis glimlacht. Het refrein begint, de brushes zetten in. “Ken je de term bushido.”
“Ik geloof het wel.”
“De weg van de Samarai. To know life in every breath, noemt Tom Cruise het.”
“Hoe kom je daar nu weer bij?”
“Gisteren The Last Samurai gezien. En toen dacht ik: inderdaad. Daar gaat het om in het leven: elke ademtocht moet bewust zijn, elk woord moet je proeven, elke slok moet je door je slokdarm voelen glijden. Pas dan begrijp je de noodzaak van het leven ten volle.”
Jos trekt een wenkbrauw op. “Wat ik altijd zo grappig aan Tom Cruise vind is dat ie zo godverdomde bloedserieus is. In alles wat ie doet, zie je hem tegen zichzelf zeggen: Ik ben Tom Cruise en niemand kan dit beter dan Tom Cruise. Als Tom Cruise een samoerai speelt, dan speelt ie die samoerai alsof er nog nooit een samoerai is geweest die beter begreep wat een samoerai was dan de samoerai die Tom Cruise speelt. Ik denk zelfs dat hij tijdens het pissen bij zichzelf denkt: ik ben Tom Cruise, ik pis zoals niemand anders pist. Ik ben de beste pisser van het universum. Ha, moet je je voorstellen wat voor hoofd Tom Cruise trekt als ie moeite heeft met poepen.”
My body feels young, but my mind feels very old, zingt Noel.
“Het komt trouwens niet door het celibaat, Dennis.”
“Nee?”
“Of tenminste niet op de manier dat je zou denken. Ik bedoel, die paters misbruiken geen kinderen omdat ze geen vrouw mogen neuken van hun God. Als je dat celibaat opheft, gaan al die paters niet opeens met z’n allen naar de hoeren. Ze gaan niet op zoek naar een vrouw. Geen denken aan. Het werkt andersom. Dat celibaat is een goed excuus voor de seksuele misfits. Voor de geperverteerden, voor de outcasts, voor de freaks. Het is een uitvlucht. Als je niet van vrouwen houdt en je dus niet aan Gods verlangen om je te vermenigvuldigen kunt voldoen, dan is het paterschap de ideale oplossing. Maar die verlangens blijven. Het gaat om de schijn. Als je de schijn kunt ophouden, hoef je niks uit te leggen. Dan is het tussen jou en God. En God, die vergeeft wel. Alleen: de schijn is weg.”
Don’t feel down. Don’t feel down. De stem van Noel Galagher zeilt weg. Ik nip aan mijn biertje. Alleen gitaar en Fender Rhodes. En dan alleen nog Fender Rhodes. Twee akkoordjes. En dan niks. Heel even kan ik de ademhaling van alle afzonderlijke bezoekers horen.
En God, die vergeeft wel daar zou ik maar niet zo zeker van zijn als ik een pater zou zijn. Integendeel. God stuurt die paters gewoon door naar zijn collega, Lucifer, die weet wel raad met zulk krapuul.