Go fuck yourself

Ik sprak een barman uit New York die vertalingen van ‘Go fuck yourself’ verzamelde. Hij had het al aan diverse Nederlander gevraagd, maar niemand had hem een bevredigend antwoord kunnen geven. Iemand had ‘rot op’ geopperd, maar dat vond ie een lachertje. Ik was het met hem eens, maar wist het ook niet zo 1-2-3. Je zou het natuurlijk letterlijk kunnen vertalen, maar ik heb nog nooit iemand “ga jezelf neuken” horen zeggen. “Ga je moeder neuken”, opperde ik als verwensing die het dichtstbij kwam. Hij vond het niet hetzelfde. Nederland moest wel het slechtst scheldende land ter wereld zijn.

Een paar dagen voor dit gesprek stond ik op Bevrijdingspop te wachten op Typhoon die ging afsluiten. Voordat Typhoon opkwam werd de initiator van het festival in het zonnetje gezet. Achter me stond een groepje jongens van een jaar of zestien. De initiator van bevrijdingspop kreeg een boom, als dank voor zijn jarenlange inzet. “Kanker op je met je kankerboom, het interesseert niemand ene kanker”, riep een van de jongens met overslaande stem. Om mij heen gegrinnik. Uit mijn mond ook.

Ik vertelde de barman dat wij, voor zover ik wist, het enige land ter wereld zijn waar zo graag met ziektes wordt gescholden. Tyfus, tering, cholera, en vooral kanker. Ik zocht naar een vertaling van kankerlijer. ‘Get cancer’, zei ik. (Het was laat en ik was dronken. Hoewel, nu het niet laat is en ik niet dronken ben, weet ik eigenlijk ook niet hoe je kankerlijer naar het Engels vertaalt.) De barman vond het openbaring. Niet alleen wens je iemand dood, je wenst dat het sterfproces traag en pijnlijk is. Zijn respect voor het scheldend vermogen van de Nederlander was in één klap in ere hersteld.

Ik vond het wel verfrissend dat de barman zo enthousiast was. Voor mijn generatie is het taboe op kanker als scheldwoord nog behoorlijk groot. Ik zelf zal nooit iemand voor kankerlijer uitschelden. Maar misschien is het gewoon hoog tijd en helemaal niet verkeerd dat het taboe aan het verdwijnen is. Dat dingen tegenwoordig kankervet kunnen zijn. En waarom is ‘kankerlijer’ eigenlijk een ergere verwensing dan ‘val dood’? Omdat je met kankerlijer iemand een lange lijdensweg toewenst? En omdat zoveel mensen een geliefde hebben die aan de keizer der ziektes is ten onder gegaan? En zou er vroeger net z’n taboe hebben gerust op tyfuslijer als nu op kankerlijer?

Waarom kanker zo populair is, weet ik wel. Het zijn die twee k’s. Kanker op met je kankerboom kankert nu eenmaal erg lekker. Niks klinkt harder in de onze teerbeminde taal. Dankzij die dubbel k. En zo’n taboe helpt natuurlijk ook mee.

Laatst zag ik een documentaire over de Bond Tegen Vloeken. De voorzitter van deze bijna 100 jaar oude club, vertelde aan een klas gedwongen luisterende leerlingen dat de populariteit van scheldwoorden aan het verschuiven is. Vloekten wij tot en met de jaren ’90 het liefst blasfemisch, tegenwoordig zijn ‘hoer’ en ‘kanker’ de populairste verwensingen. Hij meende dat dit de invloed was van allochtonen.

Een gewaagde uitspraak, leek mij. Dat ‘hoer’ in populariteit is gestegen sinds vrouwvijandelijke culturen onze straten hebben overgenomen om onze roomblanke vrouwen te verkrachten, wil ik wel geloven. Maar stonden wij er niet juist om bekend als enige land ter wereld graag met ziektes te strooien als wij iemand wilden kwetsen?

Na enige research (dank, Google!) ben ik er echter achter gekomen dat ook de islamitische en joodse cultuur je graag een pijnlijk einde gunnen. Die kunnen je bijvoorbeeld een ziekte toewensen die alleen God kan genezen. En ‘Krijg de wijtik’, is een bekende joodse verwensing die zoveel betekent als:  “Moge je alle ziektes krijgen die er zijn, tegelijkertijd.

Dus wellicht is het inderdaad waar dat allochtonen hebben meegeholpen aan het doorbreken van het taboe op kanker. Hebben ze het uit de marginaliteit getrokken. Ontdekten ze dat ‘kanker op’ het Nederlandse equivalent was van ‘moge Allah je straffen’ en hebben ze dat gretig omarmd. En heeft de autochtone jeugd dat weer overgenomen. Een beetje zoals die lidwoordje ‘het’ langzaam aan het verdwijnen is uit onze taal.

In het Engels werken ze al lang louter met ‘the’. En wellicht dat de New Yorkse barman er nu voor dat zorgen dat ‘get cancer’ daar in swung raakt. Lijkt mij niet denkbeeldig, want als je iemand pijn wil doen dan is iemand kanker toewensen een stuk effectiever dan hem of haar de opdracht geven zichzelf te neuken. Alhoewel, volgens David Sedaris zou je worden aangeklaagd als je iemand bijvoorbeeld ‘Beat it, you fucking cancer retard’ zou toesnauwen.

Molovich
Erkend miskend genie. Motto: succes is voor losers.

12 Reacties

  1. Wat een klinkklare onzin dit:
    “De voorzitter van deze bijna 100 jaar oude club, vertelde aan een klas gedwongen luisterende leerlingen dat de populariteit van scheldwoorden aan het verschuiven is. Vloekten wij tot en met de jaren ’90 het liefst blasfemisch, tegenwoordig zijn ‘hoer’ en ‘kanker’ de populairste verwensingen. Hij meende dat dit de invloed was van allochtonen.

    Een gewaagde uitspraak, leek mij. Dat ‘hoer’ in populariteit is gestegen sinds vrouwvijandelijke culturen onze straten hebben overgenomen om onze roomblanke vrouwen te verkrachten, wil ik wel geloven. Maar stonden wij er niet juist om bekend als enige land ter wereld graag met ziektes te strooien als wij iemand wilden kwetsen?”

    Het lijkt mij overduidelijk dat de oorzaak gezocht moet worden in de toenemende secularisering. Schelden met god en religie maakt gewoon geen indruk meer.

  2. Het zou een combi kunnen zijn. Of het is inderdaad klinklare onzin. Maar ‘godverdomme’ werd vooral gebezigd door de progressieven terwijl kanker meer van de aso’s is. Daarnaast: met kanker raak je iedereen, met godverdomme alleen de godsdienstigen. Vandaar wellicht dat er in tv-series uit de jaren zeventig en tachtig duchtig met godverdommes werd gestrooid (leuk, Christentjes choqueren), terwijl ik de eerste film nog moet zien waarin op dezelfde luchthartige manier met kanker wordt omgesprongen.

  3. Grappig, ik merk juist dat Amerika veel relaxter is met kanker! In humor is het “This gives me eye cancer” dit en “I hope you die of cancer” dat. Vond het al zo komisch dat het daar geen taboe is. Overigens, in Den Haag schelden we alles al tientallen jaren de kanker en het lijkt mij stug dat allochtonen daar verantwoordelijk voor zijn. Die spraken geeneens niet eens Nederlands toen dat in schwung kwam!

    1. Ja, da’s waar. De Hagenees kankert er al jaren op los. En de Rotterdammert volgens mij ook. Maar dat zijn natuurlijk voornamelijk Feyenoord- en FC Den Haag Hooligans. Aso’s, zogezegd. Maar daarbuiten hoorde ik het nooit. Maar tegenwoordig wel.

      En wat je zegt over Amerikaanse humor: ik ben nu Veep aan het kijken en daar hebben de verwensingen inderdaad ook niet zelden een dodelijke afloop. “I hope you die of aids”, meen ik mij ook wel te herinneren.

      Dan een nieuwe vraag: waar komt het idee vandaan dat wij de enigen zijn de met ziektes schelden? En waarom reageerde die barman dan zo enthousiast?

      1. Nou ja qua schelden ken ik alleen Nederlands met ziektes… Misschien omdat het zo lekker bekt? Volgens mij schelden die woorden die de mond wat oefening geven het lekkerste weg. Ik hou persoonlijk net zo veel van “Ballenbak” en “slappe bak patat” als kanker, kut en tyfushoeren. Kijk maar naar Aids- erge ziekte, niemand scheld ermee. Omdat het voor geen ene kut bekt! Ebola, dat heeft nog wel een kansje. Maar het was mooier geweest als het op een mooie harde letter had geeindigd. Ebolak. Bloedkak! Zie je, veel beter.

        1. Ja, is waar. Het moet lekker bekker. Je kan iemand natuurlijk wel een ebolahoer noemen. Aidshoer is wat dat betreft ook prima. Aidslijer ook. Ben wat dat betreft trouwens ook blij dat labbekak ineens aan populariteit heeft gewonnen. Kankerlabbekak is ook een aardige.

          1. Kankerlabbekak! Das bijzonder fraai. Kutknabbelaar! Man, schelden is pure poëzie.

  4. Trouwens nog een mooie anekdote: vorige week was ik helpen in de tuin van mijn ouders, en toen kwam mijn zusje langs met haar grut. “Gezellig,” zei ik, “Leren ze gelijk een paar nieuwe woorden!”
    Waarop we terugdachten aan ons eigen, mede dankzij ouderlijk klussen in huis, bloemrijke vocabulaire ontwikkeling.
    “Nou ja,” haalde ik mijn schouders op, “Wij wisten op zich ook wel wanneer wij het wel en niet moesten gebruiken.”
    “Nou,” zei mijn zusje- liefste blonde meisje wat u ooit gezien zou hebben- zij kon zich nog een incident herinneren op de basisschool waar ze een gozer uitschold voor kankerjong, en haar leraar loeiwoedend werd en haar meldde: “Weet je niet dat er in zijn gezin kanker zat?” (moeder ofzo, weet ik veel)
    “Nou,” zei mijn zusje, “Dan klopt het toch?”

    Ik vroeg nog hoeveel maanden nablijven dat haar opleverde, maar al wat zij zich wist te herinneren was dat die leraar gewoon compleet in shock was. Haha! Oh, oh Den Haag toch!

  5. In Vlaanderen bestaan de ziekteverwensingen niet. Hier wordt vooral met uitwerpselen gesmeten: (dikke) kak (iets dat slecht is), krijg het schijt (verwensing), merde (ook in VL populaire Franstalige variant). ‘Ge kunt mijn kloten kussen’ is een heel populaire verwensing, zo niet de populairste. Wat je hier ook nog veel hoort is het aloude ‘godverdomme/godverdoemme. Ook wel afgekort tot ’toemme. In het laatste is het een kort vloekwoordje, als je bijvoorbeeld de as van je sigaar gemorst hebt. Een variant is ‘dju’ of ‘nondeju’. Dat laatste is al wat zwaarder, maar nog niet zo erg als godverdomme. Moet er echt gevloekt worden dan is het stapelen geblazen: godverdommemiljaardenondedju, godnakendegodverdegodverdomme, and so on.

  6. En godmiljaar natuurlijk. Of miljaardedju! Bij mij bekend geworden dankzij het gelijknamige drankje dat Guggenheimer dronk in Guggenheimer Wast Witter of Uitgevrij Guggenheimer: een groot glas wodka waarin een minuut lang een theezakje heeft gebungeld. Dat drankje kreeg zijn naam toen een vriend van Guggenheimer het eens proefde in de veronderstelling ijsthee te drinken.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *