In memoriam: Ben Hoogeboom (1953 – 2012)

Ben is dood. Zomaar ineens. Hij heeft niks aangekondigd. Geruisloos heengegaan. Typisch Ben. Nooit iemand tot last. Negen dagen geleden schreef hij zijn laatste mailtje aan me. Afgelopen donderdag schreef hij zijn laatste stukje. Over de componist Samuel Barber. Ik hoorde het van Wouter, die ervan uitging dat ik het nieuws al wist. De zus van Ben had ons een mailtje gestuurd om het droeve nieuws te vertellen.

Ben was de eerste die ik vroeg om mee te doen aan Nurks. Hij was meteen enthousiast (hoewel hij over de naam zijn bedenkingen had). Zijn kennis van lettertypes en opmaak is trouwens van bepalend belang geweest voor de lay-out van Nurks. Zijn adviezen duldden geen tegenspraak: het enige lettertype dat in aanmerking kwam was de Georgia. Alle andere beschikbare lettertypes waren kinderachtige onzin.

Ik had Ben gevraagd of hij zijn serie over het fictieve dorp Dirkswoud op Nurks wilde plaatsen. Dat wilde hij wel. Maar daar bleef het niet bepaald bij. Hij schreef nog veel meer. Veel stukjes waarin hij zijn ongezouten mening zo scherp mogelijk verwoordde. En ongezouten meningen had hij. Vooral over religie. En over muziek. En over literatuur. En over kunst. Hij deinsde er niet voor terug om Picasso bijvoorbeeld een matig schilder te noemen die hooguit twee goede kunstwerken had gemaakt.

Hoewel ik zijn ongezouten meningen bijzonder smakelijk vond, las ik zijn verhalende stukjes veruit het liefst. Als chroniqueur van het fictieve stadje Dirkswoud en als chroniqueur van zijn eigen leven, steeg hij vaak tot grote hoogten. Zijn achteloze manier van schrijven, ontdaan van elke pretentie en dramatiek en met veel gevoel voor absurde details, hebben altijd een bijzonder opbeurende uitwerking op mij. Een verhaaltje van Ben brengt mij geheid in een goed humeur.

Depressies
Hij schreef al zijn stukjes volgens beproefd recept: een zin uit het stukje dat hij net geschreven had werd de titel van het volgende stukje. Zo’n stukje hoefde nooit langer dan een A4 te zijn. Op die manier heeft hij een spoor van blogs achter gelaten. Met talloze verhalen over Dirkswoud, over de vloekende pastoor Engelbertus de Zeeuw, over zijn leven met Alice, over zijn jeugd in Limmen, over zijn depressies, over zijn kwakkelende gezondheid, over zijn werk als zetter, over zijn heimwee, over zijn eetgewoontes, over de politiek, over religie, over de boeken die hij las en de muziek die hij luisterde.

Ben heeft niet zo’n gemakkelijk leven gehad. Tot zijn zeventiende liep hij fluitend door het bestaan rond, maar toen kreeg hij last van depressies. Hij heeft vaak met de gedachte gespeeld zelfmoord te plegen. Gelukkig was de wandeltocht van de inrichting naar het spoor altijd zo lang dat hij steeds op zijn beslissing terugkwam. De laatste jaren had hij er geen last meer van. Hij was er overheen gegroeid als het ware.

Met zijn lichamelijke gezondheid ging het dan weer minder. Op zijn webprofiel lezen wij het volgende: “Ik ben 59 jaar. Dat is een hele leeftijd als je zo’n 14 jaar geleden al een herseninfarctje hebt gehad en daarna nog eentje. Verdere ziektes: claudatio intermittens (etalagebenen), hartfalen, een zere rechterschouder en, sinds mijn zeventiende, last van depressies. Van die depressies heb ik godzijdank geen last meer. Sporten: ik schaak een beetje.”

Alice
Op internet leerde hij Alice kennen. Alice en hij deelden veel muzikale en literaire voorkeuren, een afkeer van religie en een kwakkelende gezondheid. Toen hij voor haar ging zorgen omdat ze terminale kanker had, begon hij een blog onder de schitterende titel ‘Gekreukten’, waarin hij dialogen voerde met Alice. Na haar dood ging hij daarmee door, met diep ontroerend resultaat.

Toen Alice was overleden, besloot ik dat het tijd was om Ben eens op te zoeken. Het werd, ondanks de droeve aanleiding, een vrolijke aangelegenheid. Dat kwam voor een groot deel door de aanwezigheid van mijn negen maanden oude zoon die de vrolijkheid zelve was (mijn zoon heeft goed volk altijd op waarde weten te schatten), maar voor een ander groot deel ook door de opgeruimde aard van Ben. Hij heeft zich, als ex-depressieveling, al lang verzoend met de dood. De dood is een klootzak waar je het nooit van kunt winnen. Het is het beste om je zo min mogelijk door hem te laten opnaaien

Ben zei geregeld tussen neus en lippen door dat het niet lang zou duren voordat hij zou dood gaan. Ik begreep dat hij gegronde redenen had om dat te kunnen beweren, toch dacht ik dat hij overdreef. Of, laat ik het zo zeggen: Ben deed er zo luchtig en nonchalant over dat ik me niet kon voorstellen dat Ben met zijn luchtige nonchalance er ineens niet meer zou zijn. Hij leek mee een gevalletje roestige wagens rijden het langst. Helaas had ik niet gelijk en is hij er nu toch echt niet meer.

Twee baarden
Toen ik vroeg of hij misschien zin had om zo nu en dan iets voor Sargasso te schrijven, stelde hij voor om een duocolumn te schrijven onder de titel ‘Twee baarden’. Om de dag een stukje. En elke titel was een zin uit het vorige stukje van de ander. Ik heb het een paar weken volgehouden. Hij ging er wel stug mee door. Zijn quasi-nonchalante strong opinions kwamen niet altijd even goed tot hun recht. Hij was er de man niet naar om zich daardoor uit het veld te laten slaan, maar pas toen hij besloot om het alleen nog maar over klassieke muziek te hebben, vond hij op Sargasso echt zijn draai. Helaas heeft dat niet echt lang mogen duren.

Geboren in 1953 te Limmen, gestorven in 2012 te Egmond aan Zee en geschreven op: ‘Ben liegt nooit’, Uw Kapelaan, Ben Opnieuw, Ben Je Beweegt!, Ben Twijfelt, Verhalen van Dirkswoud, Gedempth, Gekreukten, Nurks, Sargasso en Ben Bezint Zich.

Vaarwel,

Je Max

Molovich
Erkend miskend genie. Motto: succes is voor losers.

25 Reacties

  1. Mooi stuk over Ben Max, bedankt. Mij viel het overlijden van Ben me ook koud op het dak, erg koud. En dat voor iemand die je ‘alleen maar digitaal kent’. Het is een gemis. Jij noemde hem volgens mij ooit ‘ns “de beste onbekende schrijver” – of een variatie hierop. Maar het is waar. Dirkswoud. Ik had hem verleden jaar genomineerd voor de Blogparel voor die juweeltjes van Dirkswoud. Wilde hij niks van weten. En ik had er zoveel plezier van, volkomen eigen stijl op het zo grote Internet. Was kon hij grappig zijn, en scherp. En een loepzuivere stijl. Ondanks zijn gevoel voor mineur kon hij erg, heel erg grappig zijn, onze schepper van Dirkswoud. En ik mis zijn interesse in de Russische literatuur (wat wist hij er niet over?). Dag Ben.

  2. Jazeker. Alleen: hier hebben wij, andere blogvrienden van Ben, niets aan toe te voegen. Nu moeten we iets Origineels bedenken. Ben zou zich dan weer afvragen waar we allemaal zo over tobben, een stukje schrijven, dat doe je gewoon.

  3. Een man die je ernstig gaat missen als hij er opeens niet meer is. Zo jammer. Mensen die de tijd nog nemen om anderen iets te leren over bijv. een componist, waar vind je die nog?
    Mooi geschreven vaarwel Max.

  4. Alle slachtoffers van dit verlies van harte gecondoleerd.

    Zelf vond ik de stukjes over Dirkswoud het mooist. Ik woon meer dan een halve eeuw in de buurt en herkende de straat- en persoonsnamen die hij uit deze omgeving samenvoegde.

    Omdat ik lang niet alles volg viel dit bericht koud op m’n dak. Zijn leeftijd komt overeen met hoe ik hem me voorstelde en dat is dat is zeker niet oud.

  5. Ben ten voeten uit, Max: eigenzinnig en stronteigenwijs. Hij is nu vast al met God in discussie over een componist waar nog nooit iemand van gehoord heeft, maar die volgens hem beter is dan Bach en Beethoven bij elkaar.. Ik wens God sterkte.
    Vaarwel Ben. En bedankt.

  6. Ben was de drijvende kracht achter Nurks. Ik spreek de wens uit dat velen met mij de juk op hun schouders nemen om zijn werk hier voort te zetten. Aan uw toetesenborden, fellow Nurksers! Nurks is een te mooie plek op het Wonderlijke Wereldse Web om te laten verpieteren.

  7. Mooi, die link naar al die ‘Dirkwouds’. Ben was erg goed in de dialogen, en dan de dialogen met humor, dat ging samen. Heb er heel vaak om moeten lachen. En er staat me nog een parodie/persiflage bij van een Blogjuryvoorzitter die zijn toespraak begint met glazen wijn en eindigt met flessen wijn. Die voorzitter dreigt dan aan het eind de echte identiteit van Vrouwke van Stavast te onthullen etc. Volgens mij had Ben dat in een kwartier ofzo geschreven, en zo enorm grappig. Wat een talent.

  8. Een mooi in memoriam Max. Ik kende hem niet persoonlijk, maar vond vooral zijn stukjes over Dirkswoud prachtig, van literair niveau. Ik hoop dat ze bewaard blijven, want ze zijn van zeldzame kwaliteit. Jammer toch dat zo’n man veel te vroeg overlijdt. Mijn condoleances aan iedereen die hem kende.

    1. Ik zie trouwens ineens dat ik een beetje laat ben met mijn condoleances, maar ik kwam hier terecht via het doorklikken op de Blogparel (soort van). Excuus, ik had het helaas allemaal even gemist.

Laat een antwoord achter aan Verbal Jam Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *